Ακολουθίες

Έχουμε δει μέχρι τώρα διάφορες ακολουθιακές δομές δεδομένων. Αυτές είναι οι (α) συμβολοσειρές, (β) λίστες (γ) πλειάδες (δ) range και ονομάζονται συλλογικά <<ακολουθίες>>.

Ας θεωρήσουμε ότι στο όνομα μεταβλητής seq έχουμε είτε μία συμβολοσειρά, είτε μία πλειάδα, είτε μία λίστα. Τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις ακόλουθες εντολές.

• seq[i]: i-οστό στοιχείο ακολουθίας.
• seq[αρχη:τελος:βημα]: τεμαχισμός ακολουθίας.
• seq1 + seq2: συνένωση ακολουθιών.
• n*seq: επαναλαμβανόμενη ακολουθία n φορές.
• στοιχειο in seq: ελέγχει αν το στοιχειο ανήκει στην seq (boolean).
• στοιχειο not in seq: ελέγχει αν το στοιχειο δεν ανήκει στην seq (boolean).
• for μεταβλητη in seq: διατρέχει τα στοιχεία ακολουθίας.

Επίσης, έχουμε τις ακόλουθες συναρτήσεις οι οποίες παίρνουν ως όρισμα μία ακολουθία

• len(seq): ο αριθμός των στοιχείων ακολουθίας.
• min(seq): το ελάχιστο στοιχείο ακολουθίας.
• max(seq): το μέγιστο στοιχείο ακολουθίας.

Σε μία ακολουθία μπορούμε να εξασκήσουμε ορισμένες λειτουργίες:

• seq.index(στοιχειο): η θέση της πρώτης εμφάνισης του <<στοιχείο>> στην ακολουθία.
• seq.count(στοιχειο): αριθμός εμφανίσεων του <<στοιχείο>> στην ακολουθία.

Συμβολοσειρές και μέθοδοι

Αν s είναι μία συμβολοσειρά, έχουμε τις μεθόδους:

• s.lower(), s.upper(): μετατρέπει όλους τους χαρακτήρες σε πεζούς και σε κεφαλαίους αντίστοιχα.
• s.capitalize(): μετατρέπει σε κεφαλαίο τον πρώτο χαρακτήρα της συμβολοσειράς (αν αυτός είναι γράμμα).
• s.replace(old,new): αντικαθιστά στην s την συμβολοσειρά old με την συμβολοσειρά new.

Παράδειγμα.

>>> s = "I like python"
>>> s1 = s.replace("like","love")
>>> print(s1)
I love python
>>> s2 = s1.upper()
>>> print(s2)
I LOVE PYTHON

Ερώτηση κατανόησης. Η συμβολοσειρά s προποποιείται ή όχι μετά την εφορμογή της μεθόδου s.upper();

Επίσης, έχουμε τις μεθόδους:

• s.split(d): χωρίζει την s όπου υπάρχει το d και παράγει μία λίστα με το αποτέλεσμα.
• s.partition(d): χωρίζει την s εκεί που θα βρει την συμβολοσειρά d και επιστρέφει τρεις συμβολοσειρές: το κομμάτι της s πριν την d, την d και το κομμάτι της s μετά την d.

Παράδειγμα. Θα διαβάσουμε σειρά αριθμών από το πληκτρολόγιο και θα τους καταχωρήσουμε σε μία λίστα ως floats.

>>> line = input("Give numbers separated by comma: ")
Give numbers separated by comma: 1.2,  2.3,  3.14, 6
>>> strList = line.split(',')
>>> strList
['1.2', '  2.3', '  3.14', ' 6']
>>> numList = []
>>> for e in strList:
	numList.append(float(e))

>>> numList
[1.2, 2.3, 3.14, 6.0]

Ερώτηση. Πώς θα τροποποιούσατε το παραπάνω πρόγραμμα ώστε να διαβάζει μία σειρά αριθμών οι οποίοι διαχωρίζονται μόνο με κενά μεταξύ τους;

Παράδειγμα. Διαβάστε μία έκφραση η οποία παριστάνει άθροισμα, εκτελέστε τις πράξεις και δώστε το αποτέλεσμα.

>>> s = input("Give an expression for a sum: ")
Give an expression for a sum: 1.2+4.5+6.4+14.8
>>> L = s.split("+")
>>> print(L)
['1.2', '4.5', '6.4', '14.8']
>>> summ = 0
>>> for e in L:
...     summ += float(e)
... 
>>> print(summ)
26.900000000000002

Έχουμε επίσης τις μεθόδους:

• s.index(d): θέση του στοιχείου d στην s.
• s.find(d): θέση του στοιχείου d στην s.

Παράδειγμα.

>>> s = "abcdefghijk"
>>> s.find("c")
2
>>> s.index("c")
2
>>> s.find("z")
-1
>>> s.index("z")
Traceback (most recent call last):
  File "", line 1, in 
ValueError: substring not found

Έχουμε επίσης την μέθοδο:

• ch.join(s): μεταξύ των διαδοχικών χαρακτήρων της συμβολοσειράς s θα παρεμβληθεί η συμβολοσειρά ch.
• ch.join(L): μεταξύ των διαδοχικών στοιχείων της λίστας συμβολοσειρών L θα παρεμβληθεί η συμβολοσειρά ch.

Η μέθοδος επιστρέφει μία συμβολοσειρά.

Παράδειγμα.

>>> s = '12345'
>>> '-'.join(s)
'1-2-3-4-5'
>>> L = ['31','12','2017']
>>> '-'.join(L)
'31-12-2017'
>>> L = ['Once','Upon','A','Time']
>>> ' '.join(L)
'Once Upon A Time'
>>> ''.join(L)
'OnceUponATime'

Έχουμε επίσης τις μεθόδους:

• s.isalpha(): ελέχγει αν όλοι οι χαρακτήρες σε ένα string είναι γράμματα.
• s.isdigit(): ελέχγει αν όλοι οι χαρακτήρες σε ένα string είναι αριθμητικά ψηφία.

Επίσης τις μεθόδους (χρήσιμες για το formatting των strings που θα δούμε αργότερα):

s.strip(): αφαιρεί τους κενούς χαρακτήρες από την αρχή και το τέλος της s.

s.lstrip(), s.rstrip(): αφαιρεί τους κενούς χαρακτήρες από την αρχή (αριστερά) ή από το τέλος (δεξιά) της s αντίστοιχα.

s.center(πλατος), s.ljust(πλατος[,χαρακτήρας]), s.rjust(πλατος[,χαρακτήρας])

s.endwith(συμβολοσειρα), s.startwith(συμβολοσειρα)

Λίστες: μέθοδοι και επεξεργασία.

List comprehension (Υπολογιζόμενη λίστα). Έχουμε την ακόλουθη μέθοδο δημιουργίας μιας λίστας.

comprehensionList = [εκφραση for μεταβλητη in ακολουθια]

>>> squares = [i**2 for i in range(11)]
>>> squares
[0, 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81, 100]

Παράδειγμα. Χρειαστήκαμε σε προηγούμενο παράδειγμα να μετατρέψουμε λίστα strings σε floats. Για να μετατρέψουμε την λίστα των strings σε λίστα floats μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε υπολογιζόμενη λίστα (list comprehension):

numList = [float(e) for e in strList]

Συνάρτηση map. Για να μετατρέψουμε τα στοιχεία λίστας strList από strings σε floats μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε την συνάρτηση map:

numList = map(float,strList)
list(numList)

Μελέτη

Βιβλιογραφία

1. Guru99, Python Strings: Replace, Join, Split, Reverse.
2. J.V. Guttag, Υπολογισμοί και προγραμματισμός με την python (Κεφάλαιο 5).
3. Δημήτριος Καρολίδης, Μαθαίνετε εύκολα python (Παράγραφοι 4.1, 4.2) (Εκδόσεις Καρολίδη, 2016).
4. Κ. Μαγκούτης, Χ. Νικολάου, Εισαγωγή στον αντικειμενοστραφή προγραμματισμό με Python, (Αποθετήριο "Κάλλιπος", 2016) - Κεφάλαιο 6. Συμβολοσειρές, λίστες, πλειάδες, λεξικά.